تجارت الکترونیک چیست؟ چه کمکی برای کسب و کار دارد؟

امروزه تجارت الکترونیک یکی از بهترین راه ها برای کسب درآمد است. هر کسی در هر موقعیتی و با هر میزان سرمایه اولیه‌ای، با کمی تلاش توانایی راه اندازی کسب و کار در قلمرو نامحدود تجارت الکترونیک را خواهد داشت. اما برای قدم گذاشتن در این مسیر بی انتها ابتدا لازم است تا با تاریخچه تجارت الکترونیک و مفاهیم و مدل های آن آشنا شویم. در این مقاله قصد داریم تا به صورت اجمالی نگاهی بر تعریفی خلاصه از تجارت الکترونیک و تاریخچه آن داشته باشیم. همچنین می‌توانید مطلب پیشنهادی “استراتژی تجارت الکترونیک” را در مجله آکادمی فروشگاه ساز بیدُک مطالعه کنید.

معرفی تجارت الکترونیک

به طور خلاصه می توان گفت تجارت الکترونیک به عمل خرید یا فروش چیزی یا خدمتی از طریق اینترنت گفته می شود. با رشد روز افزون دسترسی به اینترنت، خرید و فروش آنلاین نیز به سرعت در حال افزایش است. امروزه، تجارت الکترونیک یکی از محبوب‌ترین و پرطرفدارترین راه های خرید برای مصرف کنندگان است.

تکنولوژی مورد استفاده

با پیشرفت تکنولوژی و ادامه نوآوری‌های اینترنت، راه اندازی کسب و کار که اوایل بسیار پرهزینه و تلاشی غیرعملی بود، اکنون برای هر کسی حتی با پایین‌ترین هزینه قابل دسترسی است. گسترش تلفن‌های هوشمند و دسترسی آسان به اینترنت (بدون در نظر گرفتن موقعیت مکانی)، به عنوان مهم‌ترین دستاورد برای گسترش تجارت الکترونیک و متعاقبا تجارت موبایلی، که خود تبدیل به یک بازار شد، تلقی می گردد.

سایت‌های شبکه‌های اجتماعی مانند فیسبوک و توییتر توجه نسل امروز را به خود جلب کردند. این تغییر در نگرش و توجه مردم از تلویزیون و رادیو به شبکه‌های اجتماعی و تلفن های همراه، یک تغییر عمده در مسیر تعامل بازاریابان با مخاطبانشان ایجاد کرد.

هزینه های مرتبط با تجارت الکترونیک

هزینه اولیه برای شروع کسب و کار و تجارت در سال ۱۹۹۰ میلادی باعث به وجود آمدن رکودی موقت در مسیر رشد تجارت الکترونیک گردید که خیلی زود با راه حال هایی کم هزینه مانند استفاده از سرویس‌های ابری (Cloud Based) برطرف شد و در مدت خیلی کوتاهی ظهور شبکه‌های اجتماعی و تعامل جهانی را در پی داشت که تبدیل به یکی از هدایت کنندگان خرید اینترنتی شدند.

از سرویس‌های ابری موجود در ایران می‌توان به بیدک به عنوان ساده‍ترین راه برای ساخت فروشگاه اینترنتی و راه اندازی کسب و کار اشاره کرد که به صورت رایگان شما را در این راه همراهی می‌کند. ساخت فروشگاه در بیدک کاملا رایگان و ساده بوده و فضایی نامحدود و بی نهایت در اختیار شما قرار می‌گیرد. البته شما می‌توانید با اندک هزینه‌ای به صورت ماهیانه و یا سالیانه به امکاناتی بیشتر در بیدک دسترسی داشته باشید.

تاریخچه تجارت الکترونیک

۱۹۹۵: جف بزوس (Jeff Bezos) سایت آمازون را تاسیس کرد.
۱۹۹۵: سایت Ebay به عنوان یک سایت حراجی تاسیس و اولین کالا که یک لیزر شکسته بود را به فروش رساند.
۱۹۹۸: تاسیس پی پال (PayPal) که در نهایت در سال ۲۰۰۲ به مبلغ ۱٫۵ میلیارد دلار به Ebay واگذار شد.
۱۹۹۸: تاسیس گوگل به عنوان موتور جستجو
۱۹۹۹: Zappos به عنوان اولین فروشگاهی که فقط فروش آنلاین داشت تاسیس شد. این فروشگاه در سال ۲۰۰۹ با مبلغ ۹۲۸ میلیون دلار به آمازون فروخته شد.
۲۰۰۲: EKM در انگلستان به عوان اولین ارائه دهنده سرویس ابری تجارت الکترونیک تاسیس شد.
۲۰۰۲: Ebay شرکت PayPal را به مبلغ ۱٫۵ میلیارد دلار خریداری می‌کند.
۲۰۰۴: شورای استانداردهای امنیتی کارت‌های خرید (PCI) برای اطمینان از تطابق کامل کسب و کارها با نیازهای امنیتی مختلف تشکیل شد.
۲۰۰۵: اوایل آغاز به کار تجارت از طریق شبکه‌های اجتماعی
۲۰۰۸: تاسیس Groupon. شرکتی که در عرض ۱۶ ماه از آغاز به کار، به ارزشی معادل ۱ میلیارد دلار دست یافت. رکوردی که از آن به عنوان سریع ترین شرکتی که به این ارزش دست یافته یاد می‌شود.
۲۰۱۵: حساب‌های آمازون، تقریبا ۵۰۰ میلیون واحد فروش داشتند.

در اینجا اینفوگرافیک تاریخچه تجارت الکترونیک را به صورت کامل تر برای شما آماده کرده‌ایم.

Amazon

آمازون نماد فروشگاه‌های اینترنتی است و اغلب از آن این‌طور یاد می‌شود: «سنگ بنای تجارت الکترونیک همان‌طور که ما می‌دانیم.»

جف بزوس، سال ۱۹۹۴ از شغل خودش در وال استریت استعفا داد و کتاب فروشی آنلاین خود به نام Cadabra را راه اندازی کرد. بزوس خیلی زود نام فروشگاه خود را به آمازون تغییر داد. چرا که معتقد بود این نام جایی عجیب و غریب و متفاوت را نشان می‌دهد. همچنین بزوس اشاره می‌کند که شروع نام یک شرکت با حرف A که اولین حرف الفبا است،‌ شانس بیشتری برای دیده شدن در جستجوها دارد.

بعد از موفقیت اولیه، بزوس متوجه پتانسیل محصولات دیگر برای فروش از طریق وبسایت می‌شود. بنابراین تصمیم به ایجاد تنوع در لیست خود می گیرد. تنوع و نوآوری هنوز هم اساسی ترین رکن موفقیت آمازون هستند. اکنون آمازون به عنوان بزرگ‌ترین خرده فروش اینترنتی شناخته می شود و در سال ۲۰۱۶ از والمارت (Walmart) به عنوان با ارزش‌ترین خرده فروش آمریکا پیشی گرفت و در رتبه نهم بزرگ‌ترین‌های جهانی قرار گرفت.

ao

داستان خرده فروشی وسایل آشپزخانه بریتانیایی،‌ ao.com آغاز نامتعارفی داشت. گفته شده است که جان رابرتز (John Roberts)، مدیرعامل شرکت، وقتی در یک مشروب فروشی بود،‌ یکی از دوستانش در یک شرط بندی ۱ یورویی به او می‌گوید که او نمی‌تواند وسایلش را به صورت آنلاین به فروش برساند.

رابرتز شرط را پذیرفته و ابزار فروشی آنلاین خود را در سال ۲۰۰۱ با فروش پارچه‌های سفید راه اندازی می‌کند. AO همیشه تمرکز جدی بر روی کارمندان و فرهنگ شرکت داشت و به عنوان چهارمین شرکت مناسب برای کار در بریتانیا شناخته شد. AO سال ۲۰۱۴ در بازار سهام برای افزایش سرمایه رشد، شناور شد و در سال ۲۰۱۵ حدود ۴۷۵ میلیون یورو به دست آورد.

Asos

Asos یا (‌www.AsSeenOnScreen.com) در سال ۲۰۰۰ با این ایده که مردم لباس‌ها و زیورالاتی را که در تلویزیون به تن افراد مشهور می‌بینند پیدا کنند،‌ کار خود را در دنیای تجارت الکترونیک آغاز کرد. این شرکت خیلی زود در سال ۲۰۰۲ بعد از ایجاد تنوع در محصولات خود به چیزی بیشتر از لباس افراد مشهور،‌ نامش را تغییر داد. ASOS حالا تبدیل به خرده فروش بین المللی مد و زیبایی شده است که محصولات خود را به بیش از ۱۴۰ کشور ارسال می‌کند.

ebay

ای بی در سال ۱۹۹۵ با نام ‘AuctionWeb’ آغاز به کار کرد که بعدها نامش به ای بی ‘Ebay’ تغییر داده شد. بازار آنلاین به طور کلی به عنوان یک پروژه جانبی توسط موسس شرکت،‌ پیر امیدیار ‘Pierre Omidyar’ که از فروش یک لیزر شکسته از طریق وبسایت متحیر شده بود،‌ ساخته شد. ای بی همچنان به عنوان پروژه جانبی برای امیدیار ادامه داشت تا اینکه او اولین کارمندش را برای مدیریت حواله‌هایی که برای هزینه‌ها صادر می‌شدند،‌ استخدام کرد. در سال ۱۹۹۷ میلادی، این بازار آنلاین ۶.۷ میلیون دلار سرمایه از Benchmark Capital دریافت کرد. بعد از آن،‌ ای بی زمینه فعالیتش را گسترش داده و به سرعت رشد کرد.

AliBaba

جک ما ‘Jack Ma’ در کشاکش انقلاب فرهنگی در چین رشد کرد. بعد از ۲ بار شکست در آزمون ورودی دانشگاه، او در پی یافتن شغل برآمد. او به تدریس زبان انگلیسی برای ۱۲ دلار در ماه مشغول شد و در زمان تدریسش از اینکه جستجو برای کلمه “آبجو”در یاهو نتیجه مرتبطی برای نمایش نداشت به شدت متحیر شد. جک فرصت را غنیمت شمرده و صفحات چینی را ساخت که به عنوان صفحات زرد چینی ابداع شدند و حدود ۸۰۰,۰۰۰ دلار سود کرد.

بعد از آن، ایده علی بابا به فکر جک رسید. او ۱۷ نفر از نزدیک ترین دوستانش را برای شروع جمع کرد. پیشنهاد او ساخت نمونه چینی ای بی (Ebay) و رقابت از طریق فرهنگ شرکت و تمرکز بر مشتری بود. با کمی رقابت در بازار نوپا و اشباع نشده چین،‌ علی بابا اولین در نوع خودش بود و به سرعت رشد کرد.

اما چه چیزی بین تمام این داستان ها مشترک است؟

با وجود تفاوت‌های عمده، داستان‌های فوق، قدرت تجارت الکترونیک و پتانسیل آن برای رشد سریع در زمان کوتاه و سرمایه اندک را نشان می‌دهد. تجارت الکترونیک گستره بزرگی از کسب و کارها در مقیاس‌های مختلف را شامل می‌شود که هر کسی می‌تواند در آن رشد کند. چه کسب و کارهای نوپا که فقط از طریق اینترنت مشغول تجارت هستند و چه کسب و کارهای کهنه‌ای که حالا به فکر گسترش تجارت خود در فضای آنلاین هستند.